به گزارش تحریریه، سال های اخیر به دنبال ازسرگیری تحریم های آمریکا، شرکای تجاری ایران از این فرصت سوءاستفاده و از پرداخت بدهی های خود به تهران امتناع کرده اند؛ بدهی‌هایی که میزان آن به طور دقیق و مشخص اعلام نشده ولی برخی آن را تا حدود ۴۰ میلیارد دلار و شماری نیز بسیار بیشتر از این رقم برآورد می‌کنند.

یکی از این کشورها کره جنوبی است که بدهی این کشور به ایران در ازای خرید میعانات گازی در دو بانک کره ای، مجموعاً به ارزش هفت میلیارد دلار است و از سپتامبر ۲۰۱۸ میلادی به بهانه تحریم‌های آمریکا پرداخت نشده است. از آن زمان تاکنون سفرهایی بین مقامات دو کشور انجام و رایزنی‌هایی انجام گرفت که آخرین سفر در این خصوص در سطح نخست‌وزیر کره جنوبی انجام شد ولی عملاً پس از آن هم هیچ تحولی رخ نداد.

چند روز پیش (پنجشنبه هشتم مهرماه) وزارت خارجه کره جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد وزیر خارجه این کشور با «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تلفنی گفت‌وگو کرده است. خبرگزاری «یونهاپ» با استناد به بیانیه وزارت خارجه کره جنوبی نوشت که دیپلمات‌های ارشد دو کشور برای رایزنی درباره پول‌های بلوکه‌ شده ایران و تلاش‌ها برای احیای برجام با یکدیگر رایزنی کرده‌اند.

ولی این یک طرف قضیه بود و تحریم کره جنوبی از سوی ایران طرف دیگر قضیه یعنی مقامات سئول را هم نگران کرده است. جمهوری اسلامی ایران به تازگی با دستور مقام معظم رهبری واردات لوازم خانگی کره ای به ایران را ممنوع کرد. اگر چه برخی کارشناسان اقتصادی این ممنوعیت را بسترساز انحصار انگشت شمار تولیدکنندگان داخلی، کاهس تدریجی کیفیت و افزایش قیمت لوازم خانگی در ایران می دانند اما بی تردید کره جنوبی نیز از این تصمیم زیان قابل توجهی خواهد دید.

تیرماه امسال بود که پس از انتشار گزارشی در پایگاه خبری آمریکایی «واشنگتن‌فری‌بیکن»، موضوع بدهی دو کشور ژاپن و کره جنوبی بر سر زبان ها افتاد. این پایگاه از دسترسی ایران به دارایی‌هایش در این ۲ کشور خبر داد و نوشت که آمریکا به‌منظور تسهیل دسترسی ایران به منابع مسدود شده در کره‌جنوبی و ژاپن از بخشی از تحریم‌های تجاری چشم‌پوشی می‌کند؛ ادعایی که تا کنون تحقق نیافته و آمریکا از ابزار تحریم برای کشاندن تهران پای میز مذاکره بهره گرفته است.

به نوشته پایگاه خبری «واشنگتن‌فری‌بیکن»، مجموع دارایی‌های مسدود شده ایران در این ۲ کشور حدود ۱۰ میلیارد دلار اعلام شده است که از این مقدار ۷ میلیارد دلار در بانک‌های کره‌ای و ۳ میلیارد دلار هم در ژاپن است؛ این پول ها مرتبط با درآمدهای نفتی ایران است که به قبل از تحریم‌های آمریکا باز می‌گردد. البته برخی منابع این رقم را ۱۵میلیارد دلار اعلام کرده اند.

بجز کره جنوبی و ژاپن، سه کشور عراق، هند و چین جزو بزرگترین بدهکاران نفتی به ایران به شمار می آیند. عراق به عنوان کشور دوست و همسایه در فهرست بدهکاران به ایران قرار دارد که عمده بدهی بغداد به تهران بابت واردات برق و گاز از ایران است. بدهی عراق به ایران در حوزه گاز و برق چندان مشخص نیست اما به گفته رئیس اتاق مشترک ایران و عراق بدهی چند ماه گذشته عراق به ایران در حوزه برق و گاز بین ۵ تا ۶ میلیارد دلار است که بخش اندکی از آن وصول شده است. 

هند نیز حدود ۷ میلیارد دلار به ایران بدهی دارد. این کشور در دو دهه اخیر با شتاب بیشتری به سوی گسترش همکاری با آمریکا به خصوص در حوزه اقتصادی گام برداشته است. دهلی نو بلافاصله پس از تحریم ایران از سوی آمریکا خرید نفت از ایران را قطع کرد و راه ورود منابع ارزی ایران را مسدود کرد.

چین هم از جمله شریک‌های تجاری ایران است که با وجود تحریم‌ها سعی کرده روابطش با ایران را حفظ کند اما مبالغ زیادی از پول های ایران در بانک های این کشور باقی مانده است. در حال حاضر میزان بدهی چین به ایران بیش از ۲۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که البته این کشور وعده داده آن را به مرور و از کانال‌های مختلف به دست ایران برساند.

پایان/